Mr. F., a finance manager in his forties, who is on an official trip thousands of miles from his residence, experiences a psychological crisis. A few years ago this person would face a challenge with life consequences. Continue scheduled business meetings, with the risk of further psychological deterioration leading to suicide? Or return prematurely to psychiatric treatment in his hometown, in which case this action would cost him on his journey towards a brighter career? Thanks to digitalization in psychiatry, the above-mentioned manager immediately contacts the personal psychiatrist and within a few hours accepts the appropriate intervention. The next day, after a restful night of sleep, he wakes up full of energy and with the clear goals he had set for himself starts the day with the scheduled meetings.
Transformations in psychiatry
Një periudhë interesante është duke e përfshirë psikiatrinë. Zhvillimi i teknologjisë po sjell metoda më optimale për diagnostifikim dhe trajtim në psikiatri. Forma klasike e intervistimit të pacientin apo siç njihet në mjekësi edhe “marrja e anamnezës”, si dhe trajtimi psikoterapeutik dhe farmakologjik do të mbesin prapë pjesë e psikiatrisë, por tashmë në modifikim e sipër. Qëllimi perfundimtar është që në intereakcion të shumë anshëm me klientin t’i ofrohet ndihmë adekuate në kohën më të shpejtë të mundshme. Një hulumtim para 5 vitesh kishte zbuluar që rreth 35% e psikiatrëve kërkojnë pacientët e tyre në Google, kurse rreth 25 % komunikojnë me pacientë përmes email (S. Koh et al. 2013). Sigurisht që tani një përqindje e tillë është shumë më e lartë, siç është edhe mundësia e interakcioneve më e lartë me klientë se sa që ishte më parë (Skype, zoom.us, platforma të tjera online apo qindra aplikacione per IOS dhe Android). Ky lehtësim në komunikim dhe trajtim reduktojnë edhe shpenzimet e trajtimit (D. Richards et al 2018). Në anën tjetër janë zhvilluar edhe qindra programe e aplikacione që ndihmojnë në parandalimin e shfaqjes së çrregullimeve psiqike.
Data objectification in psychiatry
While in other medical disciplines data collection is largely objective (ECG, laboratory tests, radiographs, etc.) in psychiatry the data have been largely subjective. Through various applications, based on sensors that record psychophysical and physiological activities, whether passive or active recordings, real data about the patient is collected. This objective data in combination with information from the client's subjective experience assists psychiatry tremendously in making decisions about the therapeutic method. This development of digital technology is meanwhile being seen as an opportunity for suicide prevention. The first results are quite promising (E.M Kleinman et al. 2018).
The psychiatrist behind the screen
Therapeutic intervention is offered either in direct contact (Klinika Digjitale, Skype, Zoom.us, WhatsApp, etc.) or indirectly through digital platforms (SilverCloud, iCBT, 7Cups, digitalepsychiatrie.de, etc.). Thanks to this technological development the distance between the client and the psychiatrist is not relevant. The schedule and duration can also be very flexible, thus not interfering with the client's daily life. Another advantage is observed in people with social phobia. Usually in face-to-face contact, such persons have more difficulty expressing concerns, and in digital contact they are more open and active.
Këtë trend të digjitalizimit në psikiatri me kohë e kanë vërejtur edhe kompanitë farmaceutike. Në vend që të shpenzojnë me qindra miliona euro, në disa raste edhe miliarda euro për prodhimin e një medikamenti, ku në fund të fundit nuk e kanë të garantuar suksesin. Shumë kompani duke ju përshtatur trendeve, po investojnë më shumë qoftë në platforma online, por edhe në modifikim digjital të medikamenteve. “Abilify McCite” është produkti i parë në qarkullim nga Janari i këtj viti. Ky medikament (momentalisht është në qarkullim vetëm në SHBA), i cili përdoret kryesisht te klientët në gjendje psikotike ose me çrregullim bipolar. “Abilify McCite është i pajisur me një elektrodë, që në bashkveprim me sekretet e lukthit i dërgon sinjalet në sensorin e jashtem, i vendosur në lëkurë, i cili në anën tjetër këtë sinjal e përcjell në aplikacionin online. Mungesa e regjistrimit të rregullt e sinjaleve mundëson psikiatrin të informohet me kohë për bashkpunimin ose jo bashkëpunimin e duhur të klientit.
Risks and obstacles
Si në sferat e tjera digjitale, edhe në psikatri të gjitha të dhënat e fituara përmes platformave të ndryshme mund të bien në duar të gabuara dhe pastaj të keqpërdoren. Sado që ka përparim të vazhdueshëm në sferën e sigurisë kibernetike, të dhënat e regjistruara kurrë nuk janë 100% të sigurta. Rreziqet vijnë edhe nga ofertat joserioze në internet, që mund të i’a prishin imazhin e trajtimit digjital. Një ’’basic "Checklist" enables them to be disqualified to some extent. (basic "Checklist": Identity of the provider with basic data such as place of residence and contact number; professional qualification; clear offer in terms of treatment, including modalities, realistic objectives for therapy and concrete payment amounts; taking measures to ensure data).
Lack of direct contact is a barrier to obtaining a lot of non-verbal information (mimicry, unconscious movements, sitting position). Making therapeutic decisions without the possibility of evaluating this information is in some cases deficient. There is also a risk of losing individuality to some extent, as increasingly dynamic decision-making processes are based on algorithms created specifically for diagnostics (eg SKID II).
Another obstacle is the bureaucratic ones. Currently therapeutic interventions are financed by health insurance only in some countries of the world such as: Sweden, Finland, England, Australia, partially in Germany, etc.
The future in psychiatry
After a few years, Mr. F(mentioned at the beginning of this text), does not need to contact a psychiatrist at all about the mental crisis that has gripped him. The GPS installed on his phone has noticed increased and irregular movements. Sensors in thesmartwatch’’(orën e mençur) gjithashtu kanë regjistruar ritmin e ndryshuar të gjumit, rrahjeve të zemrës si dhe receptorët e djersës janë më aktiv. Mikrofoni i telefonit ka vërejtur gjithashtu ndryshim minimal në të folurit e klientit (pauzat ndërmjet fjalëve, tonin e zërit). Por të gjitha këto ndryshime minimale që kanë kapur këta receptorë për përsonin F, ai, pra, personi F, nuk është aspak në dijeni për atë se çfarë është duke ndodhur. F as që ka vërejtur ndonjë gjë të pazakontë në disponimin e vet, ndërsa në anën tjetër receptorët veçse kanë alarmuar psikiatrin personal. Një telefonatë befasuese vjen nga psikiatri për personin F. Psikiatri i’a komunikon personit F, informacionet e pranuara dhe masat që duhet të ndërrmarrë ai, duke e parandaluar kështu atë nga një përkeqësim psiqik.
As a successful financial manager who is person F, there are no obstacles in the way of his career.
English 
Albanian